XVI Międzynarodowa Konferencja „Rusycystyka Europejska a Współczesność”

XVI Międzynarodowa Konferencja „Rusycystyka Europejska a Współczesność” – 11-13 września 2019 r.

SEKCJA I
JĘZYKOZNAWSTWO

JĘZYK ROSYJSKI W KONFRONTACJI Z INNYMI JĘZYKAMI

Proponujemy omówienie następujących zagadnień: zbieżności i różnice pomiędzy zestawianymi językami na wszystkich poziomach strukturalnych (fonetycznym, fonologicznym, leksykalnym i frazeologicznym, morfologicznym, słowotwórczym, składniowym, stylistycznym); zjawiska kongruencji międzyjęzykowej, ekwiwalencji i lakunarności, dywergencji i konwergencji; kategorie pojęciowe i odpowiadające im kategorie gramatyczne oraz słowotwórcze; pola funkcjonalno-semantyczne, leksykalno-semantyczne i konceptualne; aspekty wykorzystania wyników badań konfrontatywnych w dydaktyce języków obcych, w teorii i praktyce przekładu, a także w opracowywaniu różnego typu słowników dwu- i wielojęzycznych.

SEKCJA II
JĘZYKOZNAWSTWO

INNOWACJE W LEKSYCE WSPÓŁCZESNEGO JĘZYKA ROSYJSKIEGO NA PRZEŁOMIE XX I XXI WIEKU

Planujemy m. in. rozpatrzenie takich zagadnień jak: procesy zapożyczeń obcojęzycznych; procesy semantyczne w leksyce (generalizacja i specjalizacja znaczeń wyrazów; przekształcenia semantyczne wyrazów); zmiany stylistyczne w leksyce; nowe modele słowotwórcze; specjalizacja środków słowotwórczych; słowotwórstwo okazjonalne; uniwerbizacja zestawień wyrazowych; kontaminacja w leksyce i frazeologii; stylistyczne aspekty słowotwórstwa.

SEKCJA III
LITERATUROZNAWSTWO

PIERWIASTEK IRONICZNY W LITERATURZE

Pierwiastek ironiczny w literaturze pięknej jest obecny od zawsze. Jest to specyficzna forma wypowiedzi, dzięki której w różnych epokach autorzy ustosunkowywali się do otaczającej ich rzeczywistości – zwłaszcza tej, wobec której wypowiadali się krytycznie. Doskonałym przykładem realizacji tej strategii jest literatura rosyjska, żeby przypomnieć chociażby twórczość takich mistrzów jak Denis Fonwizin, Wasilij Żukowski, Aleksander Puszkin, Nikołaj Gogol czy Nikołaj Niekrasow. Dwudziesty wiek, a zwłaszcza epoka radziecka, przyniosły całą plejadę pisarzy-ironistów, poczynając od Michaiła Bułhakowa, a kończąc na Wieniedikcie Jerofiejewie. Ten ostatni, będąc jednym z prekursorów rosyjskiego postmodernizmu, wpłynął na odmienne pojmowanie tej kategorii w pisarstwie współczesnych autorów. Temat ironii jest próbą kontynuacji rozważań o parodii, a więc o problemie będącym motywem przewodnim jednej z poprzednich konferencji z cyklu ”Rusycystyka europejska a współczesność”.

SEKCJA IV
KOMPARATYSTYKA LITERACKO-KULTUROWA

ROZUM W ROSYJSKIEJ PRZESTRZENI KULTUROWEJ

W roku jubileuszowym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu przedmiotem komparatystycznego namysłu pragniemy uczynić funkcjonowanie kategorii rozumu w rosyjskiej przestrzeni kulturowej. Semantyczna pojemność danej idei otwiera możliwość wielowymiarowej dyskusji badaczy literatury, kultury i sztuki rosyjskiej różnych epok. Szczególny status myślenia apofatycznego na rozpatrywanym obszarze pozwala jako płodny kierunek refleksji wskazać opozycję racjonalizmu i prawdy wiary/serca, a także zasadzającą się na tej opozycji polemikę okcydentalistów ze słowianofilami, twórczo rekonstruowaną na gruncie literatury i sztuki. Wśród podejmowanych zagadnień może ponadto znaleźć się fenomen inteligencji rosyjskiej i jego artystyczna percepcja. W warunkach ograniczenia swobód społecznych wysokie kompetencje umysłowe stają się przywilejem szczególnym, poszerzającym pole indywidualnej wolności, ale też zarzewiem poczucia odpowiedzialności i troski. Warto w tym aspekcie skierować uwagę ku bohaterom obdarzonym ponadprzeciętną zdolnością do (auto)refleksji, podejmującym wysiłek rozumienia otaczającego świata i konstruowania koherentnej tożsamości. Uznając wymienione kręgi problemowe jedynie za przykłady możliwych nurtów rozważań, pozostajemy otwarci na propozycje innych tematów sytuujących się w szerokim spektrum tytułowego zagadnienia.

SEKCJA V
GLOTTODYDAKTYKA

PARADYGMAT LINGWOKULTUROWY JAKO DETERMINANT W DYDAKTYCE JĘZYKA ROSYJSKIEGO JAKO OBCEGO

СЕКЦИЯ I
ЯЗЫКОЗНАНИЕ

РУССКИЙ ЯЗЫК В СОПОСТАВЛЕНИИ С ДРУГИМИ ЯЗЫКАМИ

Предлагается обсуждение следующих вопросов: сходства и различия сопоставляемых языков на всех уровнях их структуры (фонетическом, фонологическом, лексическом и фразеологическом, морфологическом, словообразовательном, синтаксическом, стилистическом); явления межъязыковой конгруэнтности, эквивалентности и лакунарности, дивергенции и конвергенции; понятийные категории и их соотношение с грамматическими и словообразовательными категориями; функционально-семантические, лексико-семантические и концептуальные поля; пути использования результатов сопоставительных исследований в обучении неродному языку, в теории и практике перевода и методике создания дву- и многоязычных словарей различных типов.

СЕКЦИЯ II
ЯЗЫКОЗНАНИЕ

ИННОВАЦИИ В СЛОВАРНОМ СОСТАВЕ СОВРЕМЕННОГО РУССКОГО ЯЗЫКА КОНЦА ХХ – НАЧАЛЕ ХХI ВЕКА

Планируется рассмотрение между прочим таких вопросов, как: процессы заимствования иноязычных слов; семантические процессы в лексике (расширение значения, сужение значения, переосмысление); стилистические преобразования в лексике; новые словопроизводственные модели; специализация словообразовательных средств; окказиональное словообразование; свертывание в слово (универбация) составных наименований; словообразовательная контаминация; стилистические аспекты словообразования.

СЕКЦИЯ III
ЛИТЕРАТУРОВЕДЕНИЕ

ИРОНИЧЕСКОЕ НАЧАЛО В ЛИТЕРАТУРЕ

Ироническое начало было присуще художественной литературе всегда. Это особая форма выражения, благодаря которой авторы в разные эпохи откликались на проблемы окружающей действительности – особенно той, к которой они относились критически. Хорошим примером реализации этой стратегии является русская литература и творчество таких авторов, как Денис Фонвизин, Василий Жуковский, Александр Пушкин, Николай Гоголь или Николай Некрасов. Двадцатый век, и особенно советская эпоха, принес с собой целую плеяду писателей-иронистов, начиная с Михаила Булгакова вплоть до Венедикта Ерофеева. Последний, являющийся одним из предшественников русского постмодернизма, придал иронии совершенно другой оттенок, что, в свою очередь, повлияло на творчество современных авторов. Тема иронии – это попытка продолжить обсуждение вопросов, связанных с пародийным элементом в литературе, который обсуждался на одной из предыдущих конференций из цикла «Европейская русистика и современность».

СЕКЦИЯ IV
ЛИТЕРАТУРНО-КУЛЬТУРНАЯ КОМПАРАТИВИСТИКА

РАЗУМ В ПРОСТРАНСТВЕ РУССКОЙ КУЛЬТУРЫ

Юбилей Университета им. Адама Мицкевича в Познани, полагаем, является подходящим моментом для компаративистской рефлексии над категорией разума в русском культурном пространстве. Семантическая вместительность данной идеи открывает возможность многоуровневой дискуссии между исследователями русской литературы, культуры и искусства разных эпох. Особенный статус апофатического мышления в интересующем нас пространстве позволяет в качестве плодотворного направления размышлений указать на оппозицию рационализма и правды веры/сердца, а также на основывающуюся на этой оппозиции полемику западников со славянофилами, успешно реконструируемую в литературе и искусстве. В числе поднимаемых вопросов может оказаться также феномен русской интеллигенции и его художественное восприятие, ибо в условиях ограниченных гражданских прав высокая интеллектуальная компетентность становится особой привилегией, расширяющей поле индивидуальной свободы, но одновременно обещающей неугасание чувства ответственности и заботы. В этом контексте стоит обратить внимание и на героев, одаренных особой способностью к (авто)рефлексии, желающих понять окружающий мир и создать цельное самосознание. В широком спектре заданной темы вышеприведенные области исследований являются лишь нашим предложением и мы открыты на другие трактовки проблематики разума в русском культурном пространстве.

СЕКЦИЯ V
ЛИНГВОДИДАКТИКА

ЛИНГВОКУЛЬТУРНЫЙ ФОН В ПРОЦЕССЕ ОВЛАДЕНИЯ РУССКИМ ЯЗЫКОМ КАК ИНОСТРАННЫМ

SESSION I
LINGUISTICS

RUSSIAN LANGUAGE IN COMPARISON WITH OTHER LANGUAGES

We propose to discuss the following questions: similarities and differences between two (or more) languages on all their structural levels (including phonetic, phonological, lexical, phraseological, morphological, word formation, syntactic, and stylistic levels); phenomena of interlinguistic congruence, equivalence and lacunarity; divergence and convergence between languages; notional categories and their corresponding grammatical and word formation categories; functional-semantic, lexical-semantic and conceptual fields; ways and aspects of using research findings in foreign language teaching, in theory and practice of translation and also in creation of bi- or polylingual dictionaries of different types.

SESSION II
LINGUISTICS

LEXICAL INNOVATIONS IN CONTEMPORARY RUSSIAN AT THE TURN OF THE 20^TH AND 21^ST CENTURIES

We are planning a discussion on such questions as the following: language borrowing processes; semantic changes in lexicon; stylistic changes of words; new word formation models; semantic specialization of derivational morphemes; processes of turning multi-word lexical units into single lexemes (univerbation); occasional word formation; lexical and phraseological contamination; word formation and stylistics, etc.

SESSION III
LITERARY STUDIES

IRONY IN LITERATURE

Irony has always been present in literary texts. It is a specific form of expression by means of which authors presented their views on the surrounding reality, in particular the reality they perceived in a critical way. Russian litearture is a perfect example of the realization of this strategy, especially the works of such masters as Denis Fonivizin, Vasili Zhukovski, Alexander Pushkin, Nikolai Gogol and Nikolai Nekrasov. The twentieth century, especially the Soviet period, revealed the whole constellation of literary ironists from Mikhail Bulgakov through Vendedict Yerofeev. The latter as one of the pioneers of Russian postmodernism affected the understanding of this category in the works of contemporary authors. The problem of irony is an attempt to continue the considerations related to parody, which was one of the main subjects discussed at previous editions of the conference entitled „European Russian Studies Nowadays”.

SESSION IV
COMPARATIVE LITERATURE AND CULTURAL STUDIES

REASON IN RUSSIAN CULTURAL SPACE

Celebrating the 100th anniversary of the Adam Mickiewicz University, we would like to address the issue of Reason and its functioning in Russian cultural space as the subject of comparative literary and cultural reflection. The semantic capacity of the above mentioned category offers a multifaceted space of exploration for researchers in the fields of Russian literature, culture and art of various periods of Russian history. The distinctive position of apophatic thinking in the area of focus allows to pinpoint the dichotomy between emotions and reason as a productive direction of analysis, as well as the dynamic opposition between Slavophiles and Westernizers deriving from it, which appears to be reflected in literature and art. The above-mentioned issues may also encourage artistic reflection on the phenomenon of the Russian Intelligentsia. When civil liberties are endangered high abilities and mental dispositions become vital privileges extending individual freedom, the core of responsibility and utmost concern within a country. In this context attention can be drawn to protagonists endowed with the unusual ability of self-reflection, characters who struggle to grasp the meaning of the surrounding world and try to create coherent identities. Problem areas indicated above should only be treated as the sample of examples of possible considerations, we warmly encourage and welcome other topics concerning the wide range of phenomena inspired by the main problem.

SESSION V
LINGUODIDACTICS

LINGUISTIC AND CULTURAL PARADIGMS AS DETERMINANTS OF MASTERING RUSSIAN AS A FOREIGN LANGUAGE

XVI Międzynarodowa Konferencja „Rusycystyka Europejska a Współczesność”

PROGRAM KONFERENCJI 06.09.2019

ПРОГРАММА КОНФЕРЕНЦИИ 06.09.2019